Jak przygotować podłoże do prac glazurniczych

Jak dokonać oceny podłoża na placu budowy, w jaki sposób poprawnie je zagruntować, na co zwrócić uwagę podczas mechanicznego przygotowania powierzchni? Taka ocena jest ważna, by zapobiec kłopot z okładzinami po ich ułożeniu.

Podłoże musi być mocne, nośne, zapewniające odpowiednią przyczepność dla kolejnych aplikowanych warstw – mas wyrównujących, uszczelnień czy klejów. Jeśli na tym etapie nie zadbamy o jego prawidłowe przygotowanie, kłopot z zachowaniem stabilności i trwałości konstrukcji może nieść za sobą niezwykle dotkliwe konsekwencje. Źle przygotowane podłoże może powodować pęknięcia w okładzinie i obluzowanie poszczególnych płytek w najsłabszej strefie konstrukcji.

Wstępna ocena podłoża

W większości przypadków oceny podłoża może dokonać doświadczony wykonawca, na którym spoczywa obowiązek prawidłowego zakwalifikowania powierzchni oraz dobrania odpowiednich produktów i metody pracy. Dlatego, już na tym etapie, nie ma miejsca na błędy. Zaczynając od oceny wzrokowej, która pozwala w przybliżeniu określić rodzaj materiału oraz jego stan, warto następnie sięgnąć po metody i narzędzia, które ułatwią dokonanie precyzyjnej ekspertyzy.

  • Potarcie dłonią pozwala stwierdzić, czy na powierzchni są luźne, pylące substancje, np. kurz, kreda czy niezwiązany piasek. Jeśli tak – powierzchnię należy dokładnie oczyścić.
  • Następnie sprawdzamy wytrzymałość warstwy powierzchniowej podłoża. Za pomocą gwoździa lub rysika wykonujemy kilka krzyżujących się linii, badając głębokość żłobienia, kształt rys oraz wygląd powierzchni między zarysowaniami. Jeśli rysy są głębokie i postrzępione, a pola między wykonanymi liniami nie mają kształtu rombów o równych krawędziach, wówczas mamy do czynienia z powierzchniową warstwą podłoża o niskiej wytrzymałości. Taką warstwę należy usunąć.
  • Kolejna metoda pozwala dokonać oceny podłoży utwardzanych powierzchniowo, które na pierwszy rzut oka wyglądają solidnie, lecz w gruncie rzeczy są kruche i niezbyt dobrze trzymają się podkładu. Poprzez ostukiwanie młotkiem możemy z powodzeniem sprawdzić, czy między okładziną a podłożem znajdują się pustki powietrzne. Poinformuje nas o tym charakterystyczny, nieco głośniejszy, potocznie zwany głuchym, dźwięk.
  • Chcąc się upewnić, co jest który z elementów układu – podłoże, klej czy okładzina – jest najsłabszy, warto przeprowadzić klejenie próbne, pokazujące, gdzie dokładnie dochodzi do odspojenia czy rozwarstwienia. W doborze odpowiedniego preparatu gruntującego pomoże zaś test zwilżenia wodą, który zweryfikuje poziom chłonności podłoża i pomoże dobrać odpowiedni grunt.

Jednym z najbardziej popularnych, a zarazem miarodajnych sposobów jest badanie odporności na odrywanie, zwane także badaniem przyczepności powierzchniowej. Podczas badania mierzy się wielkość siły, jaka potrzebna jest do oderwania od podłoża specjalnych, metalowych krążków testowych o standardowej średnicy i grubości, przyklejonych do sprawdzanej powierzchni w reprezentatywnych punktach, za pomocą klejów na bazie żywicy reaktywnej. Dla podstawowego zakresu obciążeń wielkość ta powinna wynosić 0,5 N/mm². W przypadku wysokich obciążeń na powierzchniach betonowych w obiektach przemysłowych i basenowych wymagana jest wytrzymałość podłoża na odrywanie 1,5 N/mm².

Gruntowanie

Do chłonnych podłoży mineralnych, np. jastrych, beton, tynk czy mur oraz różnego typu płyt na bazie spoiwa gipsowego lub cementowego, zaleca się użycie preparatu Sopro GRUNT EXTRA GD 749. W trakcie nakładania, wodny roztwór żywic syntetycznych wypełnia pory znajdujące się na powierzchni oraz znaczną część kapilar. Dzięki temu, preparat nie tylko redukuje nadmierną chłonność podłoża, ale wiąże resztki kurzu oraz słabiej trzymające się cząsteczki kruszywa, dodatkowo wzmacniając warstwę powierzchniową.

  1. Sopro GRUNT EXTRA GD 749 korzystnie wpływa na aplikację, warunki wiązania i utwardzania kolejnych warstw – zapraw wyrównujących, preparatów uszczelniających czy zapraw klejowych.
  2. Produkt wspomaga równomierne rozprowadzanie produktów, ich rozpływność, a przy tym redukuje zjawisko tworzenia się pęcherzyków powietrza przy wylewaniu mas samopoziomujących oraz nanoszeniu uszczelnienia.
  3. Zaprawa klejowa, zaaplikowana cienką warstwą na zagruntowaną powierzchnię, nie jest pozbawiana przez podłoże wody, potrzebnej do zachowania odpowiedniej konsystencji, co wydłuża czas korekcji płytek po ich ułożeniu – podkreśla Daria Bielska-Muszalik, ekspert firmy Sopro.
  4. Podczas pracy z podłożem gipsowym, Sopro GRUNT EXTRA GD 749 – ze względu na dużą zawartość tworzyw sztucznych, zapobiega pęcznieniu, które może wywołać obecność wody w zaprawie.

Należy podkreślić, że na podłożach gipsowych i anhydrytowych dyspersyjne preparaty gruntujące można stosować jedynie przy płytkach małego i średniego formatu. W przypadku grubszych warstw zaprawy klejowej (zdecydowanie wyższa zawartość wody zarobowej) lub przy układaniu płyt o długości krawędzi 60 cm lub powierzchni 0,25 m², gdzie niewykorzystana do związania woda zarobowa utrzymuje się przez dłuższy czas, należy stosować preparaty gruntujące na bazie żywic reaktywnych, jak np. epoksydowy podkład gruntujący Sopro EPG 522 lub Multigrunt Sopro MGR 637. Preparaty te chronią podłoże przed negatywnym oddziaływaniem wody znajdującej się w materiałach nakładanych w kolejnych warstwach. Zapobiegają również powstawaniu niepożądanych struktur krystalicznych w przypadku zetknięcia cementowych zapraw budowlanych z podłożem na bazie gipsu. Co więcej, żywiczne preparaty gruntujące mogą wzmocnić odkurzony jastrych lub tynk na głębokość 1-2 mm.

Ważne: Stosując szybkowiążące zaprawy klejowe cienkowarstwowe, które charakteryzują się wysoko krystalicznym wiązaniem wody (np. Sopro FKM® Silver 600, Sopro MEG 666 lub SoproDur® 2HF 264), do układania płyt o wymiarach do 1 m x 1 m na jastrychach anhydrytowych, zamiast gruntu na bazie żywicy reaktywnej można z powodzeniem użyć GRUNTU EXTRA GD 749 w koncentracie.

Podłoża zwarte, gładkie lub te o niskiej chłonności – jastrychy z lanego asfaltu, okładziny ceramiczne czy szczelne betony należy zagruntować podkładem do podłoży niechłonnych, np. Sopro HPS 673. Po wyschnięciu, preparat tworzy lekko szorstką powierzchnię, która znacząco poprawia przyczepność kolejnych warstw.

Mechaniczne przygotowanie podłoża

W zależności od przypadku, konieczne może być przeprowadzenie mechanicznej obróbki podłoża. Niekiedy wystarczy oczyszczanie przy pomocy skrobaka lub szpachelki, w celu usunięcia niewielkich nierówności.

Sopro mgr 637

Jedną z prostszych i najbardziej powszechnych metod przygotowania podłoża jest szlifowanie. Szlifowanie podstawowe wykonywane jest w jednym cyklu pracy za pomocą papieru ściernego. Jego celem jest wytworzenie chropowatej faktury, przy zachowaniu niezmienionej grubości jastrychu. Tego rodzaju szlifowanie często łączone jest ze szlifowaniem niwelującym, podczas którego usuwane są niewielkie nierówności lub zanieczyszczenia. Kolejny rodzaj szlifowania to szlifowanie zbierające, mające na celu usunięcie nienośnych warstw powierzchniowych. W tym przypadku grubość jastrychu zmniejsza się przynajmniej o 0,5 – 1 mm.

  • Na niektórych rodzajach jastrychów płynnych możemy spotkać się z powstawaniem gładkiej powierzchni o niskiej przyczepności. Aby taka powierzchnia stanowiła odpowiednie podłoże do dalszych prac, nie należy dopuścić do stwardnienia wierzchniej warstwy i wykonać drapanie uszorstniające, co zapobiega powstawaniu ryzykownych powłok. Tego typu zabiegi przeprowadzamy w ciągu 6-48 godzin po ułożeniu jastrychu.
  • Jeśli szlifowanie nie przyniesie zadowalających rezultatów, np. górna powierzchnia jastrychu musi zostać usunięta na głębokość kilku milimetrów lub centymetrów, prace należy zlecić wyspecjalizowanym firmom, które zastosują metodę śrutowania lub frezowania.
  • Po zakończonej pracy należy zwrócić uwagę na dokładne oczyszczenie powierzchni, np. przy pomocy odkurzacza przemysłowego, który usunie nawet najdrobniejszy pył wnikający w porowatą strukturę powierzchni.